12 Şubat 2016 Cuma

Cenap Şahabettin

Cenap Şahabettin, (21 Mart 1870, Manastır - 12 Şubat 1934, İstanbul) Servet-i Fünun dönemi şairi ve yazarıdır. Edebiyat-ı Cedide'nin önde gelen temsilcilerindendir.[1]

Yaşamı

1870'te Manastır’da doğdu. Babasının Plevne'de şehit düşmesinden sonra ailesiyle İstanbul'a geldi. İlköğrenimini Tophane'deki Fevziye Mektebinde yaptı. Gülhane Askeri Rüşdiyesini bitirdi. Tıbbiye İdadisinden sonra 1890'da Askeri Tıbbiyeden mezun oldu. İhtisas yapmak üzere Paris'e gönderildi. .
Paris’te dört yıl cilt hastalıkları ihtisası yaptı. Yurda döndükten sonra hekim yüzbaşı olarak Mersin, Rodos, Cidde’de karantina hekimliği ve sıhhiye müfettişliği yaptı. 1914’te emekliye ayrıldıktan sonra Darülfünûn’da "Batı Edebiyatı"[1], "Fransız Dili"[1], "Türk Edebiyatı Tarihi" dersleri okuttu.
12 Şubat 1934’te beyin kanaması nedeniyle İstanbul’da yaşamını yitirdi.[2] 14 Şubat'ta sade bir törenle Bakırköy Mezarlığı'nda kızı Destine Hanım'ın yanına gömüldü.[1]

Çalışmaları

Edebiyata ilgili bir ailede doğan Cenap Şahabettin küçük yaşta şiir yazmaya başladı. İlk şiiri 1885’te daha öğrenciyken Saadet gazetesinde yayınlandı. Önceleri Muallim Naci’nin etkisiyle divan edebiyatı tarzı şiirle uğraştı. Daha sonra Recaizade Mahmut Ekrem ve Abdülhak Hamit Tarhan’dan ve özellikle Paul Verlaine'den etkilenerek[1] Batı tarzı şiire yöneldi. Servet-i Fünun dergisinde şiirleri yayımlandı. Tevfik Fikret ve Halit Ziya Uşaklıgil’le birlikte Servet-i Fünun edebiyatının üç önemli isminden biriydi. Gelenekçi şairlerin en çok saldırdığı yenilikçi şairdi. Diğer Servet-i Fünuncuların tersine bireysel şiiri tercih etti. Edebiyat-ı Cedide’nin en aşırı örneklerini verdi.
1908'den sonra düz yazı ağırlıklı yazmaya başladı. Tanin, Hürriyet, Kalem ve Hak gazetelerinde makaleler yazdı.[1] Şiirleri ölümünden sonra kitaplaştırılan yazarın gezi, makale ve tiyatro eserleri sağlığında basılmıştı.

Edebi kişiliği

Türk şairlerine sembolizmi ve parnasizmi öğreten Şahabettin "sanat sanat içindir" anlayışını benimsemişti. Aruz ölçüsüyle yazdığı eserlerinde ahenge ve müzikaliteye önem vermişti. Şiiri "nesir-musikisi" olarak tanımlıyordu. Heceleri müzik düzeyinde uyumlu kullanmayı savundu. "Yakazat-ı Leyliye" ve "Elhan-ı Şita" şiirleri bu tarzdadır. Şiirlerinde kullandığı "Sâât-i semenfâm", "çeng-i müzehhep", "nay-i zümürrüt" gibi deyimler ve imgeler, döneminin edebiyat dünyasında önemli tartışmalara yol açtı. Dilde sadeleşme tartışmalarında Osmanlıca'yı savundu, karşıtlarını alaycı bir uslupla eleştirdi.[1]

Eserleri

Şiir

  • Tâmât (1887)
  • Seçme Şiirleri (1934, ölümünden sonra)
  • Bütün Şiirleri (1984, ölümünden sonra)

Tiyatro

  • Yalan
  • Körebe (1917)
  • Küçükbeyler
  • Merdud Aile

Gezi

  • Hac Yolunda (1909)
  • Afak-ı Irak (1917)
  • Avrupa Mektupları (1919)
  • Suriye Mektupları (1917)

Düz yazı

  • Evrak-ı Eyyam (1915)
  • Nesr-i Harp (1918)
  • Nesr-i Sulh (1918)

İnceleme

  • Tiryaki sözleri (1918)
  • Vilyam Şekispiyer (1932)
  • Kadı Burhanettin

Referanslar

  1. ^ a b c d e f g Bedirhan Toprak, ed. (2003). "Cenap Şahabettin". Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi. 1 (1923-140) (4 bas.). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. s. 232. 
  2. ^ Ahmet Özdemir (1975) Cenap Şehabeddin, istanbul:Toker Yayınları

Related Posts:

  • Yahya Kemal Beyatlı   Yahya Kemal Beyatlı (2 Aralık 1884, Üsküp - 1 Kasım 1958, İstanbul), şair, yazar, siyasetçi, diplomat. Doğum adı Ahmed Agâh’tır. Cumhuriyet dönemi Türk şiirinin en büyük temsilcilerinden biridir. Şiirleri Divan edeb… Read More
  • Orhan Hançerlioğlu Orhan Hançerlioğlu, (19 Ağustos 1916, İstanbul - 9 Temmuz 1991, İstanbul) Türk yazar, araştırmacı.   Meslek hayatı 1939 yılında İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ni bitirdi. Keşan ve Karaisalı’da kaymakamlık y… Read More
  • Orhan Asena   Orhan Asena (7 Ocak 1922, Diyarbakır – 15 Şubat 2001, Ankara) Oyun yazarı, şair, çocuk hastalıkları uzmanı. 1950 sonrası Türk tiyatrosunun en önemli yazarlarından birisidir Daha çok tarihi konuları ele alan es… Read More
  • Necati Cumalı Necati Cumalı (d. 13 Ocak 1921, Florina – ö. 10 Ocak 2001, İstanbul), Türk yazar, şair. Şiir, roman, hikâye, deneme, tiyatro, günce gibi pek çok edebi türde eser vermiş çok yönlü bir yazardır. Cumhuriyet devri Türk edebiyat… Read More
  • Abraham Bram Stoker Abraham Bram Stoker, (8 Kasım 1847 - 20 Nisan 1912) İrlandalı yazar. Dünyanın en çok bilinen romanlarından Drakula (1897) ‘nın yazarıdır. Yaşadığı dönemde ünlü oyuncu Henry Irving’in kişisel asistanı ve Irving sahibi oldu… Read More

0 yorum:

Yorum Gönder

Not: Yalnızca bu blogun üyesi yorum gönderebilir.