Ateşten Gömlek (Film)

Ateşten Gömlek, Halide Edip Adıvar’ın aynı adlı romanından Muhsin Ertuğrul tarafından beyaz perdeye aktarılmış 1923 tarihli filmdir.

Bedia Muvahhit

Türk kadınların rol aldığı ilk sinema filmi ve Kurtuluş Savaşı konulu ilk film olma özeliklerini taşır^[1] Filmde Ayşe rolünü canlandıran Bedia Muvahhit ve Kezban rolünü canlandıran Neyyire Neyir, bir sinema filminde rol alan ilk Türk kadın oyuncular olarak sinema tarihine geçmiştir.^[2]

Neyyire Neyir

Halide Edip Adıvar’ın Ateşten Gömlek romanı, 1922 yılında İkdam Gazetesi’nde yayımlandığında büyük ilgi uyandırmıştı; bunun üzerine filme aktarılması gündeme geldi. Adıvar, romanın kahramanı Ayşe ile Kezban’ı Rum veya Ermeni sanatçıların oynamasını istemedi^[3]. Türk ve Müslüman kadınların oyunculuk yapması yasaktı ama filmde Türk kadınların rol alması şartı ile Muhsin Ertuğrul’a romanı filme çekmesi izni verildi. Ayşe rolünü oyuncu Rafet Muvahhit’in eşi Bedia Hanım üstlendi. Kezban rolünü canlandıracak oyuncu, gazete ilanı yolu ile bulundu. İlana yanıt veren Münire Eyüp, Kezban rolünü canlandırdı; afişlerde ismi “Neyyire Neyir” olarak yer aldı.
Film, İzmir'in işgali sırasında eşi ve çocuğu öldürülünce önce İstanbul’da işgali protesto mitinglerine katılan, sonra Anadolu’da hastabakıcılık yapan Ayşe ile aşık olduğu Binbaşı İhsan'ın sonları ölümle biten öyküsünü anlatır. Filmin yapımcılığını Kemal Film üstlenmiştir. 1923 yılında sinemalarda iki ayrı bölüm olarak (çift bilet karşılığında) seyirciye sunulmuştur.

Kaynakça

1. ^ Türk sinemasında ilkler, NTVmsnbc.com sitesi, 14 Kasım 2009
2. ^ Cumhuriyet Ansiklopedisi Cilt 1 / 1923-1940. Yapı Kredi Yayınları. 2003. s. 26. ISBN 975-08-0409-0. 
3. ^ Behiç Günalan, Ateşten Gömlekli Kız, Fotopya.com.tr, Erişim tarihi:08.02.2012
4. Wikipedi

Dış bağlantılar

• IMDB.com'da Ateşten Gömlek (1923)
• Sinematurk.com'da Ateşten Gömlek 1923)