Yıldırım Önal

 


Yıldırım Önal (11 Ekim 1931 - 10 Ekim 1982), tiyatro ve sinema oyuncusu, yönetmen. Kendine özgü konuşma biçimi ve etkileyici sesiyle oluşturduğu üslupla dikkati çekmiştir.
1953'te Ankara Devlet Konservatuvarı tiyatro bölümünü bitirdi. Aynı yıl sahneye çıktığı Devlet Tiyatroları'nda, kısa bir ara dışında 1963'e değin oynadı. Schiller'den Maria Stuart (1953), Reşat Nuri Güntekin'den Tanrıdağı Ziyafeti (1954), Turgut Özakman'dan Güneşte On Kişi (1954), Cevat Fehmi Başkut'tan Harput'ta Bir Amerikalı (1955), Shakespeare'den On İkinci Gece (1955), Gerhart Hauptmann'dan Rose Bernd (1962) gibi oyunlarda rol aldı.Özellikle Edmund Morris'in Tahta Çanaklar (1956), Özakman'ın Duvarların Ötesi (1958) ve Tennessee Williams'ın Arzu Tramvayı 'ndaki (1960) tiplemeleriyle büyük övgü topladı.
Sonraki yıllarda zaman zaman özel tiyatrolarda da çalıştı. Arena Tiyatrosu'nda oynadığı George Bernard Shaw'dan Sezar ve Kleopatra (1963) oyunuyla İlhan İskender Armağanı'nı kazandı. 1970'lerin ortalarında bir kez daha Devlet Tiyatroları'na döndü. 1977'de TRT'ye seslendirme yönetmeni oldu.
1970'lerde tiyatrodan koparak kendini sinema ve televizyon çalışmalarına verdi. 1973'te Dinmeyen Sızı filmindeki rolüyle Antalya Altın Portakal Film Festivali'nde en iyi yardımcı erkek oyuncu ödülü'nü kazandı. Önal, bir turne için gittiği İzmir'de beyin kanamasından öldü.
Yaşamının son yıllarında yaşadığı ekonomik sıkıntı yüzünden kazandığı Altın Portakal ödülü'nü bir rehinciye bırakmak zorunda kalmış ve bir daha da geri alamamıştır. Bu olayın anısına 1999'dan beri her yıl, bir sinema emekçisine Antalya Altın Portakal Film Festivali kapsamında Yıldırım Önal Anı Ödülü verilmektedir.
Sanatçının bir filmindeki "Karım Stella da beni terketti" repliği ünlüdür.

Rol aldığı tiyatro oyunları

• Köşebaşı : Ahmet Kutsi Tecer - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1965
• Rose Bernd : Gerhart Hauptmann - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1962
• Foto Finiş : Peter Ustinov - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1962
• Kocaoğlan (oyun) : Orhan Asena - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1961
• Bir Donkişot : Jean Anouilh - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1961
• Şair Ruhu : Eugene O'Neill - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1960
• Babamızın Evinde Hayat : Clarance Day\Howard Lindsay\Russel Crouse - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1960
• Günden Geceye : Eugene O'Neill - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1959
• Arzu Tranvayı : Tennessee Williams - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1959
• Duvarların Ötesi : Turgut Özakman - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1958
• Sevmek (oyun) : Paul Geraldy - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1957
• Onunikinci Gece : William Shakespeare - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1957
• Tahta Çanaklar : Edmund Morris - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1956
• Korku (oyun) : Orhan Asena - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1956
• Kocaoğlan : Orhan Asena - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1961
• III. Selim : Celal Esad Arseven - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1956
• Oğuz Ata : Selahttin Batu - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1955
• Nora (Bir Bebek Evi) : Henrik İbsen - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1955
• Haydutlar : Friedrich Schiller - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1955
• Harput'da Bir Amerika'lı : Cevat Fehmi Başkut - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1955
• Genç Osman : Edmond Rostand - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1955
• Tilki (oyun) : Ben Johnson - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1954
• Tanrılar ve İnsanlar (Gılgameş) : Orhan Asena - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1954
• Tanrı Dağı Ziyareti : Reşat Nuri Güntekin - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1954
• Onunikinci Gece : William Shakespeare - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1954
• Güneşte On Kişi : Turgut Özakman - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1954
• Bir Ümit İçin : Emmanuel Robles - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1954
• Şemsiyeli Adam : W. Diner\W. Morum - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1953
• Lady Frederick : W. Somerset Maugham - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1953
• Güzel Helena : Selehattin Batu - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1953
• Cyrano de Bergerac (oyun) : Turan Oflazoğlu - Ankara Devlet Tiyatrosu - 1951

Filmleri

• 1982 - Yaşamak Seninle Güzel Muhteşem
• 1981 - Milcan
• 1976 - Gurbetçiler Dönüyor Hıdır Ağa
• 1974 - Zavallılar Hacı
• 1974 - Ceza Hıfzı Baba
• 1974 - Düşmanlarım Çatlasın Baba
• 1974 - Fedai Necdet
• 1974 - İstek Ahmet
• 1974 - Mağlup Edilemeyenler Bab
• 1974 - Tek Başına
• 1974 - Zavallı - Bodur Cani
• 1974 - Zindan
• 1973 - Ablam Seyis Osman Efendi
• 1973 - Gurbetçiler Kadir İkinci
• 1973 - Gülerken Ağlayanlar Kemal
• 1973 - İhanet
• 1973 - Talihsizler Osman
• 1973 - Kızım Avukat Ferit Bey
• 1973 - Kurt Yemini
• 1973 - Teslim Ol Baba Kenan Aydın
• 1973 - Lekeli Kadın
• 1972 - Asi Kalpler Adnan
• 1972 - Aşkların En Güzeli Atıf Yanya
• 1972 - Azat Kuşu Selim Bey
• 1972 - Baskın Emniyet Müdürü Tarık
• 1972 - Bir Garip Yolcu Halit Usta
• 1972 - Dinmeyen Sızı Kenan
• 1972 - Gece
• 1972 - İlk Aşk
• 1972 - Kahbe / Bir Kız Böyle Düştü Ferit Bey
• 1972 - Sahtekar Beyin
• 1972 - Şehvet Kurbanı Veznedar Cahit Tangut
• 1972 - Vahşi Bir Kız Sevdim Makedon Çete Reisi Nikola
• 1972 - Yaralı Kurt Şakir
• 1971 - Baba Refik Kemal Bey
• 1971 - Mavi Eşarp Kerim
• 1971 - Aşk Hikayesi Taner'in Babası
• 1971 - Ayşegül Emekli General Azmi Bey
• 1971 - Bayan Bacak Ve Tabanca Bıçak
• 1971 - Çıplaklar
• 1971 - Sürgünden Geliyorum Selim
• 1971 - Şimdi Silahlar Konuşacak / Pekos Bill
• 1971 - Vahşi Çiçek Enver
• 1969 - Vatan Ve Namık Kemal Namık Kemal
• 1964 - Hostes Hanım

Ödülleri

• 1973 Antalya Altın Portakal Film Festivali, En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Ödülü, Dinmeyen Sızı