Arcangelo Corelli

Arcangelo Corelli (d. 17 Şubat 1653, Fusignano, İtalya-8 Ocak 1713, Roma). İtalyan müzisyen, besteci ve keman virtüözüdür. Besteleri ile Barok müzik stilinin önemli bestecilerinin başında geldiği bildirilir. Modern keman çalma tekniğinin kurucusu olarak daha sonraki kemancılar üzerinde büyük etkisi olmuştur.

Hayatı

Arcangello Correli bir toprak sahibi ailenin beşinci çocuğu olarak zamanında "Ferrara ili"'ne bağlı (günümüzde Ravenna ili'nde) Fusıgnano küçük kentinde 1653'de doğdu. İlk müzik eğitimini yerel müzikcilerden aldığı kabul edilmektedir. Müziğe olan yüksek kaabiliyeti dolayısıyla 1666'da 13 yaşında iken 1666'da Bologna'ya müzik eğitimine gitmiş ve oradaki "Accademia Filarmonica" adlı konservatuvardaki isim yapmış Leonardo Brugnoli ve Giovanni Benvenuti kemancılardan dersler almıştır.
1671'de Roma'ya geçip orada önce "Saint-Louis-Des-Français Kilisesi"'nde ve sonra da "Teatro Çapranıca"'da kemancılık yapmaya başlamıştı. Papa'nın şapelinde şarkıcı olan Matteo Simonelli'den kompozisyon dersler almaktaydı. Corelli 19 yaşında iken 1672'de Paris'de çok başarılı konserler verdi ve bu başarısı ile Avrupa'da isim yaptı. 1681'de Almanya'da Baverya Prensi hizmetinde bulundu. 1680 ile 1685 arasında arkadaşı olan kemancı ve besteci Cristiano Farinelli'nin evinde çok zaman geçirdi.
1685'de Roma'da yerleşti. Roma'da sürgünde olan İsveç'in Katolik Kraliçesi İsveç'li Christina'nın hizmetinde çalışıp onun için sonatlar besteledi ve kraliçenin davetlerinde müzik orkestralarına şeflik yaptı. Kardinal Benedetto Pamphili ve Pietro Ottoboni'den mali destek alıp bu patronların destegi ile Corelli mali sorunlardan ayrı olarak kendini müziğe, kemana ve besteciliğe vermeye imkan buldu. Orkestra şefliğine bir örnek 1687'de İngiltere Elçisi şerefine Akademi'nin verdiği bir büyük konserde Corelli'nin 150 yaylı sazlar çalgısı ve 100 kadar koro şarkıcısından oluşan müzik topluluğuna şeflik yapmasıdır. 1689 ile 1890'da Modena'ya geçip "Modena Dükü"'nden büyük destek gördü.
1708'de kendini şehir hayatından iyice ayırdığı zaman Kardinal Ottoboni'nin sarayında rahat bir hayat süremeye başladı. Resim ustalarından satın aldığı tablolarla çok değerli bir resim koleksiyonu topladı. Yakın akraba ve ailesine mali yardımlarda bulundu. 1708'de Napoli'ye siyaret gittiği zaman "Napoli Kralı" tarfından çok iyi karşılandı. Corelli Roma'nın müzik sosyetesinin başında gelmekteydi ve en yüksek soylu Romalılar tarafında tutulmaktaydı. Kardinal Ottoboni'nin sarayındaki Pazartesi Konserleri bu sosyetenin baş toplanma yeri haline gelmiştir.
Bu arada keman dersleri de vermekteydi. Öğrencileri olan ünlü Francesco Geminiani ve Pietro Locatelli ve diğerleri Albinioni'den öğrendikleri ve onun kendisinin ortaya çıkardığı keman çalma stilini Avrupa'ya yaymaya başladılar.
Corelli Roma'da 1713'de öldü. Mirası 120.000 marklık bir servetti ve resim koleksiyonun değeri ise çok daha yüksekti. Corelli mirasını destekçisi ve arkadaşı olan Kardinal Ottobiani'ye bıraktı ama o da bunu Corelli'nin akrabalarına dağıttı. Corelli en önemli antik Roma eseri olan Pantheon'da mezara verildi

Eserleri

Corelli besteleri 48 trio sonat, 12 keman ve continuo sonat ve 12 koncerti grossi'den olusmaktadir.. Corelli'nin çoğu popüler sonat ve trio sonat serilerinden oluşan çalışmaları altı "opus" numarası altında toplanmıştır:

1. Op.1: 12 "sonate da chiesa" (2 keman 1 kontinuo icin trio sonat) (Roma 1681)
2. Op.2: 12 "sonate da camera" (2 keman 1 kontinuo icin trio sonat) (Roma 1685)
3. Op.3: 12 "sonate da chiesa" (2 keman 1 kontinuo icin trio sonat) (Roma 1689)
4. Op.4: 12 "sonate da camera" (2 keman 1 kontinuo icin trio sonat) (Roma 1694)
5. Op.5: 12 Suonati a violino ve klavsen (6 "sonate da chiesa" ve 6 "sonate da camera" keman ve kontinuo icin) (Roma 1700) The last sonata is a set of variations on La Folia.
6. Op.6: 12 "concerti grossi" (8 "concerti da chiesa" ve 4 "concerti da camera" 2 keman, viyolonsel, telli "ripieno" ve kontinuo icin) (Amsterdam 1714)

Ayrica "opus" numarasi verilmemis ama Corelli'ye ait bir kompozisyon olmasi cok olasi su eserler varsir:

1. Sinfonia in D minor, WoO 1
2. Sonata a Quattro, WoO 2 (Rogers, Amsterdam, 1699 )
3. Sonata a Quattro, WoO 3 (Rogers, Amsterdam, 1699 supheli)
4. Sonata a Quattro Trumpet, 2 keman icin, WoO 4
5. 6 Sonate a tre, WoO 5–10 (Amsterdam 1714)

Çağdaşı olan birçok besteci tarafından da kullanılan bir dans ezgisi 'La Follia' üzerinde çeşitlemeleri ve Op.8 numaralı 'Christmas Konçertosu' ünlüdür.